همه ما می دانیم که کودکان برای تربیت و آموزش بسیار الگوپذیر هستند، به این معنا که برای آموزش و تربیت به یک الگو و راهنمای مناسب احتیاج دارند، این الگو می تواند والدین، خواهر یا برادر بزرگتر، مربی و یا حتی نمایشهای تلویزیونی باشد، به همین دلیل است که باید سعی کنیم محیط پیرامون کودکان را از الگوسازی های مثبت و تاثیرگذار پر کنیم تا تاثیرگذاری مناسبی روی تربیت کودک داشته باشد، در این مقاله می خواهیم به تاثیر رفتار و اعمال فرزندان بزرگتر روی فرزندان کوچکتر بپردازیم. با ما همراه باشید.
آیا خواهر یا برادر بزرگتر الگوی فرزند کوچکتر محسوب شود
در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله، فرزند بزرگتر هرچند که دارای اختلاف سنی ناچیزی با فرزند کوچکتر باشد، الگوی او محسوب می شود، حتما شما هم شنیده اید که بسیاری از والدین می گویند که فرزند بزرگتر آنها هرکاری که انجام می دهد فرزند کوچکتر هم از او پیروی می کند، باید توجه داشت که این مسئله فقط در شیطنت ها و خرابکاری ها خلاصه نمی شود بلکه در مورد همه رفتارها و عملکردها و حتی لحن صحبت کردن نیز صدق می کند، بنابراین باید به این تاثیرگذاری حساس بود و با تربیت درست و آموزش فرزند بزرگتر سعی کنیم که تاثیر بهتری بر تعلیم و تربیت فرزند کوچکتر نیز داشته باشیم.
چگونه به کودکان بزرگتر بیاموزیم که الگوی فرزند کوچکتر باشد
با توجه به اهمیت تاثیر رفتار فرزندان بزرگتر بر عملکرد و رفتار فرزندان کوچکتر باید سعی کنیم به فرزندان بزرگتر بیاموزیم که چگونه با خواهر یا برادر کوچکتر خود رفتار کند تا الگوی مناسبی برای او محسوب شود. در این بخش شما را با برخی روش های تربیتی و آموزشی آشنا می کنیم.
خودتان الگوی مناسبی باشید
تحقیقات نشان می دهد که فرزندی که مورد احترام پدر و مادر قرار میگیرد از رفتار آنها الگوبرداری کرده و رفتار توام با احترامی با دیگران دارد، بنابراین اگر رفتار شما با فرزند بزرگتر با احترام و ادب همراه باشد و برای شخصیت او ارزش و احترام قائل شوید مطمئنا او نیز در رفتار با فرزند کوچکتر محترم و رئوف خواهد بود، سعی کنید مهربان و با گذشت باشید، با کودکان خود همدلی کنید و صبور بودن در رفتار شما مشخص باشد، این خصوصیات مثبت کاملا اکتسابی هستند و فرزند بزرگتر شما همانند یک آینه نشان دهنده این خصلت های شما در مقابل دیگران به ویژه افراد خانواده مثل خواهر یا برادر کوچکتر خود خواهد بود.
از قصه گویی های خلاقانه استفاده کنید
اگر فرزند بزرگتر شما هنوز یک کودک است می توانید با بیان داستان های آموزنده و خلاقانه به او آموزش دهید که چگونه با فرزند کوچکتر رفتار کند و الگوی او باشد، این داستان ها می تواند حول ارتباط قهرمان قصه با خواهر یا برادر کوچکتر خود و رفتار و مراقبت از او در شرایط و مواقع مختلف باشد. کودکان تاثیرپذیری بسیاری از داستان ها دارند و به گفته روانشناسان بیان داستان های آموزشی نقش مهمی در رفع تنش های اخلاقی و آموزش های رفتاری کودکان خواهد داشت.
با او صحبت کنید و نقش او را برایش توضیح دهید
یکی دیگر از روش هایی که والدین می توانند از آن استفاده کنند به ویژه در زمانی که خواهر یا برادر بزرگتر در سن بالای ۸ سال قرار دارد صحبت کردن با او در مورد نقش مهمی است که به عنوان یک الگو برای خواهر یا برادر کوچکتر خود خواهد داشت. کودکان می فهمند و درک خوبی از صحبت های والدین خواهند داشت، بهتر است دقیق و واضح با او صحبت کنید و از او بخواهید تا بسیاری از خصلت ها و رفتارهای صحیح و مثبت را به فرزند کوچکتر خانواده آموزش دهد، مثلا در مرتب کردن اتاق، آداب غذا خوردن، مودبانه صحبت کردن، همدلی کردن، بخشیدن اسباب بازی ها به دیگران، رفتار با والدین و …. فرزند بزرگتر می تواند الگوی بسیار مناسبی برای فرزندان کوچکتر خانواده باشد.
تاثیر بازی را دست کم نگیرید
می توانید در قالب بازی های خلاقانه و مناسب نقش حمایتی و راهنما بودن فرزند بزرگتر را به او آموزش دهید، مثلا بازی هایی مثل پیدا کردن نقشه گنج، بازی های آموزشی، معلم بازی، نقاشی و …. کودک بزرگتر می تواند نقش معلم و راهنما را برای فرزند کوچکتر بازی کند و بیاموزد که تا چه اندازه می تواند در عملکرد او تاثیرگذار باشد، بعدها می توان این بازی ها را به واقعیت های رفتاری کودکان تعمیم داد مثلا به کودک بگویید ” همانطور که به او نقاشی یاد دادی، حالا بهش یاد بده که اتاقش رو مرتب کنه”. این مثال ها می تواند به کودک بزرگتر کمک کند که نقش خود را جدی تر ایفا کند.
محول کردن برخی وظایف به فرزند بزرگتر
برای این که فرزند خود را متوجه نقش مهمی که به عنوان خواهر یا برادر بزرگتر دارد کنید، می توانید برخی مسئولیت ها را به او واگذار کنید، مثلا از او بخواهید که برای چند ساعت خواهر یا برادر کوچکتر خود را سرگرم کند تا شما به امور منزل برسید، اگر فرزند بزرگتر در دوره نوجوانی است، می توانید برای انجام اموری چون خرید رفتن، مهمانی های خانوادگی و … از او بخواهید که مواظب خواهر یا برادر کوچکتر خود باشد. در مورد فرزندانی که در سن مدرسه و آموزش هستند می توانید وظیفه کار کردن و تمرین کردن دروس با فرزند کوچکتر را به فرزند بزرگتر خود بسپارید.
جمع بندی
مطمئن باشید که هیچ کس به اندازه والدین قدرت تاثیرگذاری روی فرزندان را ندارد، بنابراین هر نقشی که برای فرزند بزرگتر خود در نظر می گیرید ابتدا خودتان الگوی او باشید، رفتار با مهربانی، عطوفت، گذشت، صبر، همدلی کردن و حامی بودن، مودبانه صحبت کردن و رفتار کردن و مسئولیت پذیر بودن از جمله مواردی است که افراد در محیط خانواده می آموزند پس تاثیرگذارترین روش برای این که به فرزند بزرگتر خود بیاموزید که الگوی فرزند کوچکتر باشد این است که شما الگوی مناسبی برای او باشید تا او هم بداند که چگونه می تواند آنچه در شما می بیند را در مواجهه با دیگران به ویژه خواهر یا برادر کوچکتر خود پیاده کند.
