بدون شک همه ما خاطراتی از زمان ورود به مدرسه داریم، روز اولی که قرار بود به عنوان دانش آموز سر کلاس بنشینیم و اکثر ما برای اولین بار لحظاتی را بدون حضور هیچ یک از والدین تجربه کردیم. حتما به خاطر دارید که شما یا دیگر کودکانی که ساعت ها از ترس و استرس حضور در کلاس گریه کرده و به دنبال آغوش امن مادر خود بوده اند. این روزها به مدد حضور پررنگ والدین در کاهش تنش و استرس های ناخواسته کودکان و همچنین حضور کودکان نونهال در مهد کودک و کلاس های پیش دبستانی ورود به کلاس اول بسیار دلنشین تر از گذشته است، اما اگر نگران هستید که فرزند شما برای حضور در مدرسه دچار ترس و استرس نباشد پیشنهاد میکنیم راهکارهایی که در این مقاله ارائه شده است را به خوبی مطالعه کنید.
یافتن علل ترس و استرس در کودک
ایجاد ترس و اضطراب در کودکان در بدو ورود به مدرسه علل مختلفی دارد که مهمترین آن جدایی از والدین است. مدرسه اولین محیطی است که دانش آموز بدون حضور والدینش و به تنهایی باید ساعات زیادی را در آن سپری کند، این امر برای یک کودک در سنین ۶ و ۷ سالگی تجربه دلهره آوری محسوب می شود.
علت بعدی که میتوان توجه ویژه ای به آن داشت، تصویر شکل گرفته در ذهن دانش آموز از مدرسه است، این مسئله به ویژه در دانش آموزانی که خواهر یا برادر و یا اقوام هم سن و سالی که به مدرسه ورود پیدا کرده اند بیشتر محسوس است مخصوصا اگر این تصویرسازی از جنبه منفی مثل سختی بیدار شدن صبح زود، انجام تکالیف زیاد یا تنبیه شدن توسط معلم باشد.
یکی دیگر از علل اضطراب نیز احساس تنهایی در محیطی شلوغ است. بیشتر کودکان در بدو ورود به مدرسه از احساس تنها و غریب ماندن می هراسند.
دلایلی که ذکر کردیم عوامل مهم ایجاد ترس و اضطراب در نونهالان هنگام ورود به مدرسه است، سوال اینجاست که چگونه میتوان این هراس را از بین برده و کودک را برای حضور در مدرسه آماده ساخت، یا به عبارت دیگر چگونه فرزند نونهال خود را برای ورود به مدرسه آماده کنیم تا با شور و اشتیاق فراوان وارد محیط آموزشی شود. در ادامه به راهکارهای موثری در این زمینه اشاره خواهیم کرد.
راهکارهای برطرف کردن استرس در کودکان کلاس اولی
همانطور که اشاره کردیم حضور در کلاس های پیش دبستانی یکی از موثرترین فاکتورها در کاهش استرس از حضور در مدرسه است، با این حال ممکن است کودک، حتی برای حضور در مهدکودک یا پیش دبستانی نیز این اضطراب را داشته باشد بنابراین راهکارهای ارائه شده در این بخش می تواند اقدام مناسبی از سوی والدین برای کاهش این استرس باشد.
- از آنجایی که بیشتر اضطراب و استرس به دلیل قرار گرفتن در محیطی نا آشنا و غریبه است، در روزهای منتهی به شروع سال تحصیلی با حضور در خیابان های اطراف دبستان و صحبت کردن با کودک در مورد مدرسه و کلاس و بیان خاطرات خوش دوران مدرسه میتوان ذهنیت او را برای حضور در کلاس آماده کرده و او را با محیط مدرسه و اطراف آن آشنا کرد.
- تمرین جدایی را چند ماه قبل از شروع کلاس ها آغاز کنید. برای شروع میتوانید کودک را برای چند ساعت در روز به یکی از اقوام که شرایط نگهداری از کودک را دارد بسپرید، این مورد بخصوص برای کودکانی که تا کنون از والدین خود جدا نبوده اند پیشنهاد می شود.
- کلاس درس را شبیه سازی کنید. برای این که کودک بفهمد قرار است در مدرسه چه کارهایی انجام شود و چه مسئولیت هایی دارد میتوانید کلاس درس را برای او شبیه سازی کنید. برای مثال اجازه گرفتن از معلم برای خروج از کلاس، بی صدا نشستن در کلاس هنگام درس و یا اجازه گرفتن برای صحبت در کلاس میتواند برای شروع موضوعات مناسبی باشد.
- روش های دوست یابی را به کودک خود بیاموزید. یکی از بهترین روش های کنترل استرس داشتن یک همراه و دوست در مدرسه است. اگر از فرزندان همسایه ها یا دوستان کسی هست که بتواند در مدرسه کنار کودک شما باشد و اصطلاحا همکلاسی یا هم مدرسه ای باشند میتوانید کودک خود را به او معرفی کرده و مقدمات دوست شدن آن ها را فراهم کنید، در غیر اینصورت به کودک خود بگویید میتواند از میان کودکان حاضر در مدرسه یک دوست برای خود داشته باشد تا روزها را کنار هم سپری کرده و از تنهایی درآید.
- خرید لوازم تحریر و مایحتاج مدرسه را با هم انجام دهید. برای ایجاد هیجان و انگیزه در کودک میتوانید هنگام خرید لوازم تحریر، کیف و کفش و لباس مدرسه او را همراه خود ببرید، با هیجان از اوقات خوشی که خواهد داشت با او صحبت کنید و بگذارید وسایلش را با سلیقه خود تهیه کند. این کار علاوه بر اینکه برای کودک سرگرم کننده است به او انگیزه کافی برای شروع یک دوره جدید را خواهد بخشید.
- برنامه خواب فرزندتان را تنظیم کنید. از چندماه مانده به شروع مدارس و کلاس ها فرزند خود را عادت دهید تا شبها زودتر بخوابد، به این ترتیب صبح ها هنگام بیدار شدن، سرحال خواهد بود و آمادگی بیشتری برای حضور در مدرسه خواهد داشت.
- کودک را تا مدرسه همراهی کرده و به او اطمینان دهید که بعد از پایان مدرسه منتظرش خواهید بود، این روند را تا زمانی که کودک به محیط جدید عادت کند ادامه دهید.
- سعی کنید تصویرسازی مثبتی از درس و مدرسه برای او فراهم کنید. عکس های دوران مدرسه، خاطرات خوشی که از دوستان و کلاس درس داشته اید برای او تعریف کنید تا به آرامش بیشتری رسیده و برای رسیدن به مدرسه مشتاق باشد.
- در مقابل کودک خود و اشتباهاتی که دارد صبور باشید. فراموش نکنید که دوران استرس و اضطراب طی خواهد شد و کودک شما به مدرسه عادت خواهد کرد، بنابراین بهتر است کمی با او مدارا کرده و در مقابل خواسته ها و صحبت های غیرمنطقی او که بیشتر تحت تاثیر استرس و ترس از مدرسه است صبوری به خرج دهید.
- برنامه های درسی و وسایل او را از شب قبل آماده کنید و سعی کنید او بدون استرس و اضطراب از جا گذاشتن وسایل یا تکالیفی برای رفتن به مدرسه آماده شود. حضور به موقع در مدرسه در کاهش اضطراب دانش آموزان نقش مهمی دارد.
