مطالعه صحیح و اصولی نقش بسیار مهمی در یادگیری و موفقیت دانش آموزان دارد، اما آنچه در صدر فهرست اولویت ها در این زمینه قرار میگیرد، داشتن یک برنامه ریزی حساب شده و دقیق و البته عملی است که بتوان به سادگی آن را مرحله به مرحله طبق زمان بندی انجام داد. شاید فکر کنید که برنامه ریزی درسی آسان ترین کار است اما باید بگوییم این کار به ظاهر ساده نکات مهمی دارد که اگر به درستی رعایت نشوند، برنامه ریزی شما عملا غیر اجرایی خواهد بود. بنابراین با ما همراه باشید تا نکات طلایی برنامه ریزی درسی موفق را برایتان شرح دهیم.
اهمیت برنامه ریزی در موفقیت
ناگفته مشخص است که برنامه ریزی به معنای الگو و راهنمای مسیری است که شما را به هدفی که تعیین کرده اید میرساند، بنابراین هرچه این مسیر ساده تر و هموارتر باشد، شما به آسودگی آن را طی کرده و سریعتر به مقصد می رسید.
اگر برنامه ریزی نداشته باشید، مثل یک شخص گم شده در شهری غریب هستید که هر لحظه در یک مسیر قدم میگذارد بدون این که بداند کجای راه قرار گرفته و یا چقدر با مقصد مورد نظرش فاصله دارد. بنابراین برنامه ریزی دقیق و هدفمند می تواند نقش یک راهنمای با تجربه را برای شما ایفا کرده و شما را به راحتی در مسیری که به هدف می رسد جلو ببرد.
اکنون سوال اینجا است که یک برنامه ریزی استاندارد و درست چه ویژگی هایی دارد و چگونه می توان برنامه ای کاربردی و عملی تنظیم کرد، پاسخ به این سوالات هدف اصلی مقاله ما است، در بخش های بعدی به این سوالات پاسخ می دهیم.
چگونگی تدوین یک برنامه درسی
اگر میخواهید برنامه ای کاربردی و دقیق داشته باشید باید بگوییم که این کار بسیار تخصصی است. بهترین انتخاب این است که از یک متخصص مشاوره و برنامه ریزی درسی کمک بگیرید، اما اگر دوست دارید خودتان برنامه ای را تنظیم کنید می توانید با رعایت اصولی که به آنها خواهیم پرداخت این کار را به انجام برسانید.
یک برنامه ریزی صحیح و استاندارد به مرور زمان باعث افزایش ساعات مطالعه و کیفیت و هدفمندی آن می شود، به ویژه اگر برای کنکور آماده می شوید داشتن یک برنامه ریزی مناسب می تواند استفاده بهینه از زمانتان را در این زمینه تضمین کند.
برنامه ریزی شما باید به گونه ای تدوین شود که دارای یک هدف بلند مدت با قابلیت تقسیم کردن اولویت ها به یک برنامه ریزی ماهانه، هفتگی و روزانه باشد.
هدف مشخص کنید
اگر شما هم جزو آن دسته افراد هستید که مدام برنامه های درسی می نویسند و بعد از دو روز آنها را رها می کنند باید بگوییم که مهمترین نکته در مورد عدم موفقیت در اجرای برنامه شما، بی انگیزگی و بی هدفی است. شما باید برای این که برنامه قابل اجرا داشته باشید، برای خود یک هدف تعیین کنید. اگر ندانید مقصدتان کجاست چگونه می توانید برای رسیدن به مقصد راهی را مشخص کنید؟
یک برنامه مکتوب داشته باشید
یکی از بزرگترین اشتباهاتی که در برنامه ریزی درسی انجام میگیرد مکتوب نکردن آن است. اگر میخواهید موفق باشید باید برنامه خود را به شکل روزانه مکتوب کنید. این تصور که می توانید تمام اموری که قرار است انجام گیرد را در ذهنتان حفظ کنید کاری اشتباه است. وقتی شما یک برنامه روزانه را می نویسید به صورت خودکار مغز را برای انجام آن متعهد می سازید.
یک فهرست از تمام مواردی که باید مطالعه کنید داشته باشید
برای این که بتوانید برنامه ریزی خود را به خوبی پیش ببرید باید بدانید کدام منابع درسی را قرار است مطالعه کنید، کدام درس ها نیاز به حل تمرین دارند، چه دروسی باید تمرکزی و مفهومی خوانده شود، چه زمانی به مرور درس ها اختصاص یابد، مدت زمان مطالعه هرکدام از دروس را مشخص کنید.
تکنیک های برنامه ریزی موفق
حال که نکات مهم برنامه ریزی واقف شدید و اهمیت آن را دانستید نوبت به تکنیک های برنامه ریزی می رسد. اگر میخواهید یک برنامه موفقیت آمیز داشته باشید باید به خوبی تکنیک هایی که در ادامه به آنها اشاره می کنیم را در برنامه خود پیاده کنید.
-
چک لیست روزانه داشته باشید
برای انجام این کار باید یک دفترچه مخصوص برنامه ریزی داشته باشید، با توجه به کارهایی که باید به صورت روزانه انجام دهید، تمام موارد را یادداشت کنید. شاید بخواهید از زمان گذاری برای انجام کار صرف نظر کنید. این اشتباه ترین کار ممکن است. به جای این که برای انجام برنامه خود ساعت مشخص کنید جلوی هر کار مشخص یک مربع بگذارید تا بعد از انجام آن داخل مربع تیک بزنید. نکته مهم در این بخش این است که حتما این کار را هر شب قبل از خواب برای روز بعد انجام دهید، ذهن شما باید به این مسئله عادت کند. توصیه میکنیم هرگز قدرت “نوشتن” در رسیدن به خواسته ها را فراموش نکنید، کتابهای زیادی در این زمینه نوشته شده است که خواندن آنها خالی از لطف نیست.
-
اولویت بندی مهمترین اصل برنامه ریزی است
به جای این که برای انجام برنامه های خود ساعت مشخصی را در نظر بگیرید، برنامه مطالعه درسی خود را اولویت کنید. بهتر است درس ها را بر اساس میزان تسلطی که به آنها دارید، اهمیتی که دارند و تئوری یا عملی بودن آنها اولویت بندی کنید. به طور مثال در روزهای امتحان ممکن است اولویت ها تغییر کند، یا مثلا برای دروس سختی مثل ریاضی نیاز به اختصاص زمان بیشتری داشته باشید و آن را در اولویت همه کارها قرار دهید.
-
برنامه باید منعطف باشد
منعطف بودن برنامه ریزی به آن معنا است که اگر به هر دلیلی نتوانستید طبق برنامه پیش بروید و یا اتفاقات غیرمنتظره باعث شد زمانی که برای انجام مطالعه در نظر گرفته بودید بگذرد، بتوانید تغییراتی در برنامه روزانه خود اعمال کنید.
- قانون ” قورباغه را قورت بده” را رعایت کنید
در هنگام نوشتن برنامه ریزی درسی به زمان ها و میزان نشاط و انرژی خود توجه داشته باشید، به طور مثال دروسی که نیاز به تمرکز بیشتری دارند بهتر است برای ساعاتی در نظر گرفته شود که شما انرژی و انگیزه بالایی دارید، بنابراین طبق قانون “قورباغه را قورت بده” ابتدا کارها و برنامه های مشکل و چالش برانگیز را انجام دهید. به این ترتیب در زمان هایی که تمرکز و توجه شما در بیشترین حد ممکن قرار دارد می توانید مطالعه دروس سخت یا درس هایی که در آنها مشکل دارید را انجام دهید تا مطالعه بهتری داشته باشید.
-
یک برنامه واضح و روشن داشته باشید
بسیاری از دانش آموزان در زمان تدوین برنامه ریزی درسی به طور مثال می نویسند: “از ساعت ۱ تا ۳ درس خواندن” این اشتباه ترین شیوه ممکن برنامه ریزی است. برای این که یک برنامه اصولی و قابل اجرا داشته باشید، باید دقیقا مشخص کنید که چه زمانی، چه کتابی، چند صفحه و … در برنامه شما جا دارد. وقتی برنامه شما دقیقا مشخص نباشد مطمئنا لزومی بر اجرای آن نمی بینید.
- استراحت کردن را فراموش نکنید
در تنظیم برنامه به استراحت و تفریح هم فکر کنید. مسلما یک برنامه خشک و غیر قابل تغییر که تمام ساعات آن به کار و مطالعه اختصاص پیدا کرده خیلی زود شما را خسته و دلسرد می کند. پس حتما زمانی را برای استراحت و تفریحات یا انجام کارهای مورد علاقه خود اختصاص دهید. یک اشتباه رایج دیگر در این مورد آن است که دانش آموزان به وبگردی و تماشای تلویزیون می پردازند، توجه داشته باشید که این زمان برای استراحت شما از نظر فکری و جسمی است. بنابراین به سلامت چشم ها نیز اهمیت دهید و زمان بیشتری را به استراحت واقعی تمام بدن اختصاص دهید.
-
برنامه خودتان را بنویسید و اجرا کنید
اشتباه دیگری که اکثر دانش آموزان انجام میدهند استفاده از برنامه ریزی درسی دوستان یا اطرافیانی است که مشاوران تحصیلی یا خانواده برای آنها تدوین کرده اند. توجه داشته باشید که برنامه ریزی باید متناسب با شرایط شما انجام شود. بنابراین استفاده کردن از برنامه دیگران شما را به هدفی که می خواهید نمی رساند. اگر نمی توانید یک برنامه صحیح تدوین کنید می توانید از خدمات مشاوره و برنامه ریزی استفاده کنید و یک برنامه استاندارد و عملی متناسب با شرایط خودتان تهیه کنید.
-
سبک مطالعه و درس خواندن خودتان را پیدا کنید
ما میبینیم که دانش آموز برنامه درسی استاندارد دارد، آن را اجرا می کند اما به نتیجه نمی رسد، دلیل این امر آن است که دانش آموز باید شیوه های صحیح مطالعه و یادگیری دروس را بداند، برخی دانش آموزان در شیوه های بصری یا صوتی موفق تر از مطالعه کتاب هستند. بنابراین شما باید توانایی خود را شناسایی کنید، میتوانید از پادکست های آموزشی یا سی دی های آموزشی نیز استفاده کنید. توجه داشته باشید که برنامه باید شما را به هدف برساند، نه این که صرفا اوقات شما را پر کند.
-
به برنامه ای که نوشتید متعهد باشید
اگر میخواهید موفق باشید باید نسبت به برنامه ای که دارید تعصب داشته و اولویت شما اجرای آن باشد. ممکن است در ابتدا اجرای برنامه این پایبندی کمی سخت باشد، اما وقتی مدام خود را ملزم به رعایت برنامه ها کنید مطمئنا بعد از مدتی اجرای برنامه برایتان به یک عادت تبدیل می شود.
-
خانواده را در جریان برنامه خود قرار دهید
اگر میخواهید برنامه شما دچار آسیب نشده و به روابط خانوادگی و اوقات فراغت شما نیز صدمه ای وارد نشود، بهتر است افراد خانواده را در جریان برنامه ریزی خود قرار دهید تا بدانند چه زمان هایی وقت آزاد دارید و یا برنامه شما سبک تر است که بتوانند از حضور شما در دورهمی ها، میهمانی ها و یا مسافرت استفاده کنند.
جمع بندی نهایی
اگر قرار باشد به تفصیل در مورد برنامه ریزی درسی صحبت کنیم میتوان هرکدام از این نکات را به بخش های بسیار ریزبینانه تری تقسیم کرد، در هر صورت آنچه اهمیت دارد هدف شما از برنامه ریزی و تلاش برای رسیدن به آن است. مهمترین نکته ای که در آخر مقاله باز هم به آن اشاره می کنیم استفاده از یک برنامه ریزی دقیق، استاندارد و قابل اجرا است و توصیه می کنیم که حتما یا با یک مشاور و راهنمای برنامه ریزی تحصیلی در این زمینه مشورت کنید و یا با تحقیق و مطالعه دقیق در مورد روش های برنامه ریزی سعی کنید خودتان یک برنامه درسی تدوین کنید.
Views: 981
