دوره ابتدایی و مخصوصا مقاطع پیش دبستانی و کلاس اول، نخستین تجربه دانش آموزان برای حضور در اجتماعی به جز خانواده است. بنابراین حضور یک نفر مشاور آشنا به مباحث روانشناسی کودک در این مرحله می تواند به تعامل بهتر دانش آموز، مدرسه و خانواده کمک شایانی کند، نمیتوان نقش مشاورین تحصیلی را در این مقطع به هیچ عنوان نادیده گرفت. بنابراین قصد داریم در این مقاله به جزئیات این امر پرداخته و نظرات کارشناسانه در مورد این موضوع را بررسی کنیم.
لزوم مشاوره تحصیلی در پایه پیش دبستانی و اول دبستان
مسلما حضور کودکان خردسال در این مقطع یک شرایط حساس و بحرانی هم برای کودکان و هم برای خانواده هایی که اولین تجربه حضور فرزندانشان در مدرسه را دارند ایجاد میکند. بخصوص والدینی که اولین فرزندانشان را به مدرسه می فرستند مسلما خانواده جوان و کم تجربه ای خواهند بود، از طرفی حساسیت حضور یک کودک خردسال برای ساعت های متوالی در مدرسه و دور از خانواده باعث می شود تا بسیاری از این کودکان از نظر روانی آمادگی نداشته و دچار استرس و بحران شوند، مسئله دیگری که در این مورد مطرح است آن است که بچه ها در این مقطع شروع به آموزش مستقیم و رسمی می کنند، بنابراین شاید گروهی از این کودکان نتوانند به خوبی با محیط تطابق پیدا کرده و دچار مشکل شوند.
در این صورت است که حضور مشاور تحصیلی لازم می شود، از طرفی نباید فراموش کرد که در مورد کودکان خردسال مقطع پیش دبستانی بهتر است از مشاورینی استفاده شود که در کنار تبحر در امر هدایت تحصیلی بتوانند از نظر روانشناسی نیز به کودکان نزدیک شده و با آنها ارتباط بگیرند.
وظایف مشاور تحصیلی در مقطع پیش دبستانی و اول دبستان
یکی از وظایف مهم مشاورین در این مقطع کشف مشکلات روانی و ذهنی کودکان و تلاش برای رفع مشکلات آموزشی آنهاست و همچنین سعی در آماده سازی کودک برای حضور در کلاس و مدرسه در ساعت های آموزشی. صحبت کردن با کودکانی که در اولین حضورشان در مدرسه دچار استرس می شوند می تواند به بهبود این وضعیت کمک کند. همچنین مشاور می تواند با اولیا دانش آموزان به صورت مداوم در ارتباط بوده و زمینه شناخت کافی از دانش آموزان و شخصیت آنان را برای خود فراهم کند.
از طرفی یکی دیگر از وظایف مشاورین در این پایه تحصیلی آن است که با استفاده از تست های استاندارد موجود مثل “تست ریون” میزان هوش و استعداد کودکان را بررسی کرده و با دستیابی و شناخت به استعدادهای کودکان مسیر روشن و همواری را پیش روی آنان و والدین قرار دهد.
آموزش حضور در گروه های آموزشی، میزان ساعت مطالعه، روش های درست مطالعه و آموزش به کودکان این مقطع، راه های ارتباط موثر والدین و کودکان دبستانی و همچنین کمک به تنظیم برنامه درسی برای کودکان از جمله دیگر وظایف مشاور تحصیلی در این مقطع از سیستم آموزشی است.
نقش مشاوره در موفقیت دانش آموزان کلاس اول
پایه اول ابتدایی اولین سال شروع رسمی تحصیل در کشور محسوب می شود. این دوره را میتوان یکی از نقاط عطف زندگی هر فرد نام برد، عموما احساس علاقه یا نفرت به درس و مدرسه در این سال به وجود می آید. بنابراین روش های برخورد معلمان و اولیا مدرسه و همچنین خانواده در انگیزه حضور کودک در مدرسه و میزان یادگیری او نقش مستقیم خواهد داشت. بسیاری از ما خاطرات اولین حضورمان در مدرسه را به یاد داریم، کودکانی که مدام گریه میکردند و یا در کلاس درس حواسشان به آموزش های معلم نبود و استرسی که در پی فریادهای معلم بین بچه ها ایجاد می شد. شاید همین سیستم های غلط آموزشی سبب شده است تا بسیاری از ما به قولی ” مکتب گریز” باشیم.
یک مشاور تحصیلی کارآمد و با تجربه می تواند پل ارتباطی موثری بین خانواده، مدرسه و دانش آموز ایجاد کند و به همه آنها کمک کند تا در کنار هم برای به موفقیت رسیدن دانش آموز قدم بردارند. در سال اول تحصیل در دبستان دانش آموز مستقیما با مفاهیم ریاضی، علوم، فارسی و کارهای گروهی روبه رو می شود. این امر در بسیاری از کودکان این سن ایجاد استرس و اضطراب می کند. بسیاری از خانواده ها گزارش می دهند که در روزهای اول سال تحصیلی کودکشان دچار کابوس های شبانه و یا استرس حضور در مدرسه می شوند و هر روز با گریه و تنش به مدرسه فرستاده می شوند. بنابراین مشاور تحصیلی آشنا به روانشناسی کودک نه تنها می تواند به دانش آموزی که به مشکل خورده است کمک کند بلکه راه های مناسبی در اختیار خانواده و مدرسه قرار میدهد تا مشکل دانش آموز مرتفع شود.
وقتی دانش آموز با آرامش خیال آموزش رسمی را آغاز میکند، موفقیت و آموزش صحیح او، به یادگیری خوب مطالب و همچنین آمادگی او برای حضور در پایه های بالاتر را فراهم میکند، از طرفی انگیزه و علاقه ایجاد می کند تا بتواند برای حضور در مدرسه و شرکت در کارهای گروهی با همکلاسانش آماده شود.
آشنایی با روش های صحیح مطالعه، تلاش برای ایجاد تعامل مثبت بین دانش آموزان و تشویق آنها به شرکت در کارهای گروهی، استعدادیابی و آموزش مهارت های جمعی و تلاش برای ایجاد یک فضای آرام و دل انگیز برای دانش آموزان از وظایف مشاورین تحصیلی در پایه های ابتدایی است.
شاید بهترین روش برای بررسی عملکرد فرزندان و همچنین ارتباط مداوم با خانواده ها استفاده از کانال های مجازی در شبکه های اجتماعی و همچنین ایجاد یک صفحه پرسش و پاسخ در وبسایت رسمی مدرسه یا کانال های موجود در فضای مجازی باشد. به این ترتیب اگر والدین شاغل باشند یا هر دلیل دیگری برای عدم حضور به موقع در مدرسه فرزندشان دارند نیز می توانند به راحتی با مشاور و مدرس کلاس اول در ارتباط باشند. این مسئله کمک می کند تا دانش آموزان با آرامش بیشتری وارد محیط آموزشی شده و راه موفقیت را سریعتر و تخصصی تر پیش بگیرند. با توجه به این که هر دانش آموز ویژگی شخصیتی خاص خود را دارد و از طرفی شرایط سنی حساس کودکان در این پایه تحصیلی سبب میشود تا وظایف مشاور تحصیلی به مراتب بسیار حساس و با اهمیت باشد. توجه به توانایی های کودک و پرورش استعدادهای او یکی از وظایفی است که مشاور می تواند با پی بردن به آن خانواده را در شکوفایی این استعداد یاری کرده و به این ترتیب موفقیت دانش آموز را در سال های آینده تضمین کند.
از طرفی نباید از نقش مهم خانواده در ایجاد آرامش و امنیت در کودک نادیده گرفت، خانواده می تواند با آموزش های صحیح به کودک ذهن او را برای حضور در جمع های گروهی و همچنین آموزش صبر و حوصله برای حضور در کلاس درس آماده سازد.
بنابراین نباید از نقش ویژه ارتباط مداوم مدرسه و خانه در موفقیت های تحصیلی و آموزشی کودکان نادیده گرفت. شاید بتوان گفت این مسئله ای است که باید به وسیله فرهنگ سازی صحیح به مرور در جامعه به عادت تبدیل کرد، تا اولا نقش آموزش و استعدادیابی و پرورش مهارت ها در دانش آموزان پررنگ شود و هم این که تحصیل و آموزش را به فرآیندی لذتبخش و خاطره انگیز برای دانش آموزان تبدیل کرد.
Views: 1030
