تنبلی دانش آموزان و راهکارهای آن

همه ما در زندگی لحظاتی را داشته ایم که دچار تنبلی یا کم کاری شده ایم. اما برای برخی افراد این مسئله یک مشکل مزمن است که می تواند تبعات جبران ناپذیری به دنبال داشته باشد. مثلا برای دانش آموزان اگر تنبلی به یک عادت تبدیل شود ممکن است تبعاتی به اندازه یک عمر به همراه داشته باشد. دوران دانش آموزی نقطه عطف زندگی هر فردی است ، بنابراین اگر نتوانید از آن به نحو احسنت بهره ببرید ممکن است برای همیشه زندگی شما تغییر کند. با این حال ، نتایج تنبلی یا اهمال کاری معمولاً شامل زمان های تلف شده، فرصت های از دست رفته، عملکرد ضعیف، تحقیر خود یا افزایش استرس است.

منظور از سهل انگاری و اهمال کاری در دوران دانش آموزی این است که اجازه دهید کارهای با اولویت پایین مانع انجام کارهایی با اولویت بالاتر شوند. به طور مثال زمانی که می دانید کلاس شما در حال برگزاری است اما ترجیح می دهید در رختخواب بخوابید یا این که به جای انجام تحقیقی که می تواند نمره خوبی برای شما به همراه داشته باشد به تماشای تلویزیون می نشینید در دنیای مجازی گشت وگذار می کنید و یا بازی های کامپیوتری انجام می دهید یا مثلا به جای انجام تکالیف ریاضی با دوست خود بیرون می روید. هرکدام از این مسائل می تواند نمونه ای از تنبلی یا اهمال کاری یک دانش آموز باشد.

تحقیقات نشان می دهد همه ما برای انجام کارهایی که برای ما حکم لذت و سرگرمی دارند به اندازه کافی و حتی بیشتر وقت می گذاریم و مشکل اکثر ما انجام وظایف دشوار، زیاد و مسائلی است که به آنها علاقه ای نداریم و در مواجه شدن با چنین مسائلی ترجیح می دهیم تا حد ممکن آنها را به تعویق بی اندازیم. به این ترتیب شروع به توجیه کردن خود می کنیم به این بهانه ها دقت کنید: یک روز جشن گرفتن اشکالی ندارد، پروژه درسی ام را فردا شروع می کنم، از فردا ریاضی حل می کنم، الان حوصله ندارم بعدا این فصل را می خوانم، وضع درسی من بد نیست فعلا بازی می کنم بعد درس می خوانم ، چرا معلم فیزیک انقدر مسائل سخت برای حل کردن به ما می دهد؟ این درس ها به چه درد من می خورند؟ و … . همه دانش آموزان بارها و بارها این بهانه ها را در زمان انجام تکالیف و پروژه های درسی با خود بیان کرده اند.

اگرچه بسیاری از این اظهارات قانع کننده به نظر نمی رسند اما باید اعتراف کرد که ما بارها و بارها از آنها استفاده کرده ایم تا از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنیم. بهتر است گول این کلمات فریبنده که در خلوت شما بسیار منطقی به نظر می رسند را نخورید. این جملات ما را وادار می کنند که وظایف و مسئولیت های مهم را به تعویق بیندازیم.

بررسی علل تنبلی در دانش آموزان

باید بپذیریم که به تعویق انداختن کارها عادت بدی است. مانند سایر عادات هر آدمی دو علت برای تنبلی وجود دارد. اولین مورد “تفکر اشتباه” است که ما برای توجیه رفتار خود به کار می بریم. علت دوم نیز مربوط به الگوهای رفتاری ما است.

تفکر کج اندیش یا تفکر اشتباه سه موضوع عمده در تنبلی را به ما نشان می دهد که شامل کمال ‌گرایی، نارسایی و ناراحتی می شود. مثلا فکر کنید قرار است مقاله ای تحقیقاتی را به معلم خود ارائه کنید اگر صبر می کنید تا همه منابع را پیدا کنید، بررسی کنید و به طور کامل کار را تمام کنید شما یک کمال گرا هستید که ناخواسته تنبلی می کنید. این طرز تفکر می تواند زمان شما را تضییع کند. شما می توانید منابع در دسترس را مطالعه کنید، پیش نویس تهیه کنید و قدم به قدم پروژه ای که در دست دارید را پیش ببرید و از زمان استفاده کنید. بسیاری از کسانی که احساس ناکافی بودن می‌ کنند متقاعد شده‌اند که در امتحان مردود می‌شوند، آنها آماده شدن برای امتحان را به تعویق می اندازند و با خود فکر می کنند فایده درس خواندن چیست وقتی می دانم مردود می شوم. مثلا فکر کنید دانش آموزی در یادگیری ریاضی دچار مشکل است، او با نگرش این که من از ریاضی چیزی نمی فهمم یادگیری این درس را دست کم می گیرد و به جای تلاش برای حل مشکل خود را یک بازنده می داند و عملا هیچ تلاشی برای یادگیری نمی کند چرا که خود را از همین ابتدا مردود تصور می کند.

حتی وقتی تجربه به ما می گوید که مراقبت و رسیدگی به مشکلات جزئی امروز از بزرگ شدن مشکلات و موانع در آینده پیشگیری می کند بسیاری از ما اجازه می‌ دهیم ترس از ناراحتی و ناکامی در پیشرفت ما به سوی تکمیل وظایف ضروری اختلال ایجاد کند.

دلیل دوم نیز الگوهای رفتاری در ما است. برای همه ما شروع یک کار سخت و دشوار گاهی غیر ممکن به نظر می رسد، بنابراین تلاش می کنیم تا حد ممکن آن را عقب بی اندازیم. برخی این مدل الگوبرداری ذهنی را به مفهوم فیزیک اینرسی تشبیه می کنند که می گوید: یک جرم در حال سکون تمایل دارد در حالت سکون بماند. برای شروع تغییر به نیروهای بیشتری نیاز است تا حفظ کردن یک موقعیت. راه دیگری برای مشاهده تأثیر الگوی رفتاری این است که اجتناب از انجام وظایف، تنبلی را تقویت می کند. ممکن است یک فرد نیز نه به دلیل عدم تمایل، بلکه به دلیل ندانستن این که چه کاری باید انجام دهد، در مرحله تنبلی گیر کرده باشد. در اینجا چند ترفند عالی برای ترک عادت تنبلی آورده شده است. انجام آنها به شما کمک می کند که رفتار خود را اصلاح کنید و عادات خود را تغییر دهید.

تفکر خود را تغییر دهید

برای این که از شر توجیه ها و بهانه های فکری خود خلاص شوید می توانید از “تکنیک دو ستونی” استفاده کنید. در این تکنیک شما تمام بهانه های خود را روی یک طرف کاغذ می نویسید و شروع می کنید به استدلال کردن این که چرا این بهانه اشتباه است. افکار واقع بینانه خود را در طرف دیگر کاغذ و در مقابل هر بهانه بنویسید. به این مثال دقت کنید:

بهانه ها: الان حال و حوصله ندارم این کار را انجام دهم.

توجیه منطقی: خلق و خوی من باعث انجام کار نمی شود این جسم است که کار را انجام می دهد. اگر منتظر خلق و خوی مناسب باشم، ممکن است هرگز آن را انجام ندهم.

بهانه: من تنبلم نمی توانم این کار را انجام دهم.

توجیه منطقی: برچسب زدن به خودم به عنوان تنبل فقط من را محدود می کند. کار من واقعاً جدا از آن چیزی است که شخصیت یا عادت درونی من باشد. شروع کردن یک کار سخت، کلید تمام کردن آن است.

مثبت اندیش و انگیزشی باشید

همواره فهرستی از جملات انگیزشی و مثبت اندیشی را در ذهن خود داشته باشید. جملاتی مثل “هیچ زمانی مانند زمان حال نیست”، “تا زمانی که آهن داغ است ضربه بزنید” و “هر چه زودتر بهتر.”

فاجعه سازی نکنید

قبل از این که کاری را انجام دهید به این فکر نکنید که من شکست می خورم، من در انجام این کارها ضعیفم و … . این مدل پیشگویی کردن ها فقط شما را سرد و بی انگیزه می کند. باید بدانید که پیش بینی های منفی شما واقعی نیستند آنها فقط مانع تراشی ذهن ترسو و اهمال کار شما هستند. بهتر است روی زمان حال تمرکز کنید و اینکه چه قدم های مثبتی می توانید برای رسیدن به اهداف خود بردارید را با خود مرور کنید.

اهداف واضح داشته باشید

برای این که روی هدف خود متمرکز شوید باید هدف روشنی داشته باشید. اگر به دنبال کسب نمره درخشان هستید مراحل دقیق رسیدن به این هدف را برای خود ترسیم کنید. واقع بین باشید. مثلا تصور نکنید که بعد از گذراندن یک دوره زبان انگلیسی می توانید مانند یک دیپلمات یا مترجم صحبت کنید. اهداف کوچک انتخاب کنید تا به اهداف بزرگتر برسید. داشتن اهداف خیلی بزرگ می تواند شما را از شروع بترساند.

رفتارهای خود را تغییر دهید

اولویت ها را تنظیم کنید و تمام کارهایی که باید انجام شوند را به ترتیب اهمیت بنویسید. هر چه اهمیت یا فوریت بیشتر باشد، اولویت بالاتر است. کارهای مهم را از بالای لیست شروع کنید و به ترتیب اهمیت پایین بروید. حواس پرتی را برای آخر فهرست بگذارید و هر چیزی که مانع شما در انجام فهرست وظایفتان می شود را در بخش حواس پرتی و موانع یادداشت کنید که بعدا به آنها بپردازید.

بخشی از کار پروژه های بزرگ به نظر طاقت فرسا هستند. بهتر است در مواجه شدن با چنین موانعی آنها را به بخش های کوچک و قابل کنترل تقسیم کنید. تقسیم کردن به ویژه در کارهای ناخوشایند بسیار خوب عمل می کند. بسیاری از ما می‌ توانیم وظایفی را که دوست نداریم، تا زمانی که برای مدت کوتاهی انجام می گیرند تحمل کنیم.

سازماندهی کنید

قبل از شروع کار تمام وسایل مورد نیاز خود را آماده کنید و تجهیزات کامل را در اختیار داشته باشید. از یک برنامه روزانه استفاده کنید و آن را همیشه همراه خود داشته باشید. کارهای روز یا هفته را به صورت واقع بینانه فهرست کنید. وقتی کارها را کامل کردید، آنها را بررسی کنید.

موضع خود را مشخص کنید

شما باید خود را متعهد به انجام کارهایی که مشخص می کنید نمایید. برای خود یک «قرارداد» بنویسید و آن را امضا کنید. بهتر است با یک دوست، مشاور، والدین یا معلم خود در مورد برنامه های خود برای انجام وظایف صحبت کنید.

از یادآورها استفاده کنید

اگر فراموش کار هستید می توانید یادداشت های یادآوری را جلوی چشم خود قرار دهید، مثلا  جلوی آینه، روی میز تحریر، روی کتاب یا یخچال برگه های هشدار و یاددآوری بچسبانید تا در معرض دید باشند.

خودتان را تشویق کنید

اگر کاری را درست و به موقع انجام می دهید به خود پاداش بدهید. یک جشن کوچک بگیرید و به خود هدیه دهید. لبخند بزنید و به خودتان اجازه دهید از انجام حتی کوچکترین کارها لذت ببرید. دستاوردهای خود را بیشتر و بیشتر کنید و به یاد داشته باشید، شما در حال حاضر به موفقیت نزدیکتر شده اید.

اگر احساس می کنید این ترفندها نمی تواند برای شما مفید باشد و مشکل شما با اهمال کاری بیشتر از اینها است می توانید با یک مشاور روانشناسی و مشاور برنامه ریزی صحبت کنید. فقط فرصت را از دست ندهید و سعی کنید  همین امروز اقدام کنید.

۸۸۹۰۴۰۰۲ – ۸۸۹۰۶۹۰۹ – ۴۴۰۲۵۸۶۰ – ۲۶۵۷۰۸۱۰

Views: 862