بخش عمده ای از نیاز بشر امروز به وسیله خواندن برطرف می شود. به همین دلیل است که مهمترین بخش آموزشی و ابتدای راه تحصیل سواد در سیستم های آموزشی همه کشورهای دنیا خواندن و نوشتن است. در حقیقت به وسیله خواندن است که ما می توانیم علوم مختلف را فرا بگیریم، در این مقاله قصد داریم به اهمیت روان خواندن در دانش آموزان ابتدایی بپردازیم.
خواندن و نقش آن در یادگیری
خواندن یکی از مهمترین و البته ابتدایی ترین مهارت هایی است که یک فرد با شروع آموزش رسمی آن را فرا میگیرد. کسب این مهارت برای دانش آموزان پایه های ابتدایی راهی برای یادگیری و فهم سایر علوم در سالهای بالاتر است. در حقیقت خواندن از مهمترین مهارتهای پایه ای برای رشد توانایی های درونی کودک است. به دلیل همین اهمیت است که محققان بسیاری روی این مقوله تمرکز کرده و در مورد آن تحقیق کرده اند.
مهارت خواندن در کودکان همانند دیگر مهارت ها دارای توالی و طبقه بندی است. بنابراین ممکن است استعداد درونی دانش آموزان در یادگیری ان مهارت متفاوت باشد.
تحول مهارت های زبانی، سخن گفتن، گوش دادن، تحول مفهوم و تفکر شناختی، همخوانی میان اصوات و نمادهای بینایی، شناخت کلمات، درک و فهم مطالب از جمله مهارت های اساسی است که در فرآیند یادگیری خواندن مورد نیاز دانش آموز است. با این وجود برخی از دانش آموزان با وجود بستر مناسب و برخورداری از هوش بالا و همچنین سلامت کامل جسمی و روانی قادر به یادگیری حروف و کلمات نیستند. برای این که بتوان مشکل دانش آموز در خواندن را برطرف کرد باید اشتباهات او در زمان خواندن را به خوبی بررسی کرد تا بتوان راهکارهای مناسب برای حل مشکل او ارائه کرد.
اختلال در یادگیری خواندن نام این مشکل رایج در میان دانش آموزان دبستانی است. به این ترتیب دانش آموز نه تنها در روخوانی که در یادگیری و درک مفهوم کلمات در سایر علوم نیز با مشکل مواجه خواهد شد. این مسئله می تواند عامل اصلی افت تحصیلی دانش آموزان باشد.
[/vc_column_text][us_separator][ult_ihover][ult_ihover_item title=”چگونه” thumb_img=”id^8754|url^https://modaresane.ir/wp-content/uploads/2021/04/درس-خواندن-۱٫jpg|caption^null|alt^null|title^درس خواندن (۱)|description^null” hover_effect=”effect7″ block_click=”link” block_link=”url:https%3A%2F%2Fmodaresane.ir%2Finfo%2Fhome” title_responsive_font_size=”desktop:22px;” title_responsive_line_height=”desktop:28px;” desc_responsive_font_size=”desktop:12px;” desc_responsive_line_height=”desktop:18px;”]ریاضی هراسی را در کودکان کاهش دهیم[/ult_ihover_item][/ult_ihover][vc_btn title=”چگونه ریاضی هراسی را کاهش دهیم” color=”pink” align=”center” css_animation=”fadeInUp” link=”url:https%3A%2F%2Fmodaresane.ir%2F%25da%2586%25da%25af%25d9%2588%25d9%2586%25d9%2587-%25d8%25b1%25db%258c%25d8%25a7%25d8%25b6%25db%258c-%25d9%2587%25d8%25b1%25d8%25a7%25d8%25b3%25db%258c-%25d8%25b1%25d8%25a7-%25d8%25af%25d8%25b1-%25da%25a9%25d9%2588%25d8%25af%25da%25a9%25d8%25a7%25d9%2586-%25da%25a9%25d8%25a7%25d9%2587%25d8%25b4-%25d8%25af%25d9%2587%25db%258c%2F”][us_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]نگاهی به انواع اشتباهات رایج در خواندن
طبق تحقیقات صورت گرفته ۸ نوع اشتباه رایج در دانش آموزان پایه های اول، دوم و سوم دبستان در خصوص خواندن لغات و جملات وجود دارد که در این بخش به آنها می پردازیم.
حذف کردن کلمات
در این نوع اختلال دانش آموزان در زمان خواندن یک متن برخی از کلمات یا بخشهایی از یک جمله را حذف می کند.
افزایش
این اختلال با قرار دادن برخی کلمات یا جمله های خارج از متن در لابه لای متن همراه است. به این معنا که دانش آموز کلماتی را به کار می برد که در متن کتاب وجود ندارد.
جانشین سازی
دانش آموز در این اختلال برخی کلمات را جایگزین کلمات دیگر در جمله می کند.
تکرار
این اختلال به صورت تکرار بی دلیل برخی کلمات در زمان خواندن متن خود را نشان می دهد.
وارونه سازی
دانش آموزان در این اختلال کلمات را به صورت وارونه می خواند، به طور مثال کلمه ” مبل” را ” لمب” می خواند.
خواندن سریع و بی دقت یا کند و نامفهوم
اختلال ممکن است خود را به صورت خواندن سریع و بی دقت کلمات یا کند خوانی و نامفهوم خواندن متن نشان دهد.
فقدان درک مطلب
در این نوع اختلال دانش آموز متن را می خواند اما هیچ درکی از خطوط و متونی که می خواند ندارد.
اهمیت روان خوانی متون در دوره ابتدایی
همانطور که گفتیم مهمترین نکته در مورد مهارت خواندن دانش آموزان درک مطالب و تفسیر صحیح آنها است. مهارت خواندن یکی از اساسی ترین مهارت های آموزشی در دوره دبستان است، خواندن درست و بهره وری از آن نتیجه تمرین و تکرار توسط دانش آموز و آموزش صحیح توسط معلم در پایه ابتدایی است. اگر یک دانش آموز ابتدایی از هرکدام از اختلالات یادگیری روخوانی رنج ببرد مطمئنا در یادگیری علوم دیگر نیز دچار چالش خواهد بود. به همین دلیل نیز اهمیت دارد که دانش آموز از نظر میزان مهارت در روخوانی مطالب مورد بررسی قرار گرفته و در صورت شناخت اختلال سعی در برطرف شدن آن داشته باشیم.
مراحل یادگیری مهارت خواندن
برای تقویت برنامه های آموزش خواندن و نوشتن به کودکان توجه کافی به رشد دو مهارت شفاهی زبان ( گفتن و شنیدن) لازم است. برای این که دانش آموز در یادگیری روخوانی موفق باشد به ارتباط ۴ مهارت زبانی شامل گوش دادن، سخن گفتن، خواندن و نوشتن نیاز است.
برای این که مهارت خواندن دانش آموز پیشرفت کند نیاز به کسب سه مهارت اصلی وجود دارد که شامل موارد زیر است:
بازشناسی دیداری عناصر زبانی از جمله حروف، کلمات و جملات
درک معنای عناصر آن در رابطه معنایی موجود بین آنها
درک پیام جمله و متن
[/vc_column_text][us_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][ult_ihover responsive_size=”on”][ult_ihover_item title=”مزایای” thumb_img=”id^9042|url^https://modaresane.ir/wp-content/uploads/2018/02/مدرسانه-۱٫jpg|caption^null|alt^null|title^مدرسانه (۱)|description^null” hover_effect=”effect6″ effect_scale=”scale_down” title_responsive_font_size=”desktop:22px;” title_responsive_line_height=”desktop:28px;” desc_responsive_font_size=”desktop:12px;” desc_responsive_line_height=”desktop:18px;”]استفاده از کلاس های تقویتی[/ult_ihover_item][/ult_ihover][vc_btn title=”مزایای استفاده از کلاس های تقویتی” color=”pink” align=”center” css_animation=”fadeInUp” link=”url:https%3A%2F%2Fmodaresane.ir%2F%25da%2586%25da%25af%25d9%2588%25d9%2586%25d9%2587-%25d8%25b1%25db%258c%25d8%25a7%25d8%25b6%25db%258c-%25d9%2587%25d8%25b1%25d8%25a7%25d8%25b3%25db%258c-%25d8%25b1%25d8%25a7-%25d8%25af%25d8%25b1-%25da%25a9%25d9%2588%25d8%25af%25da%25a9%25d8%25a7%25d9%2586-%25da%25a9%25d8%25a7%25d9%2587%25d8%25b4-%25d8%25af%25d9%2587%25db%258c%2F”][us_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text]چگونه دانش آموز را برای کسب مهارت خواندن آماده کنیم؟
برای این که دانش آموز بتواند ارتباط صحیحی از آموزش مهارت خواندن به دست آورد باید ابتدا با نام، شکل و صدای حروف الفبا آشنا شود. بنابراین باید سعی شود که تمام ملزومات یادگیری روخوانی به دقت و با ترتیبی که استاندارد یادگیری این مهارت برای آن تعریف کرده و در سیستم آموزشی پیاده کرده است پیش رود.
چه کسانی می توانند در تقویت مهارت روان خوانی دانش آموز موثر باشند؟
برای این که یک دانش آموز از مهارت خواندن مناسبی برخوردار باشد و بتواند متن را روان خوانی کند، هماهنگی میان سه نهاد خانه، مدرسه و رسانه های آموزشی نیاز است.
نقش خانواده در پیشرفت روان خوانی دانش آموز
آنچه والدین می توانند برای پیشرفت و تقویت مهارت خواندن در دانش آموزان انجام دهند شامل: تهیه و بازی با اسباب بازی های الفبایی، استفاده از تبلت یا لپ تاپ برای فعالیت های مربوط به خواندن، تماشای کارتون های زیر نویس دار، خواندن کتاب های شعر، قصه، سرود، بازی با کلمات و حروف، خواندن تابلوها در خیابان و صحبت کردن زیاد در موضوعات مختلف با دانش آموز می شود.
نقش رسانه های آموزشی در مهارت روان خوانی دانش آموز
رسانه های آموزشی شامل انتشارات، اپلیکیشن ها و برنامه سازهای فرهنگی باید به دنبال راهی برای تقویت فرهنگ مطالعه و افزایش علاقه و انگیزه در دانش آموزان برای مطالعه کتابهای داستان یا تماشای فیلم های زیرنوس دار باشند. چاپ کتابها و مجلات ویژه دانش آموزان دبستانی یا ساخت برنامه های مخصوص با توجه به سن و علاقمندی این دانش آموزان می تواند تشویق موثری برای تمرین روان خوانی در این دانش آموزان باشد.
نقش مدرسه و مربی در مهارت روان خوانی دانش آموز
در حال حاضر مهد کودک ها و مقطع پیش دبستانی کودکان را با مهارت های اولیه برای یادگیری روخوانی آشنا می کنند. به این ترتیب کودک مورد ارزیابی قرار میگیرد و در همین مقطع می توان کودکان دچار مشکل در روخوانی را شناسایی کرد.
در کلاس اول نیز الگوی آموزش بر مبنای درک مطلب بنا شده است، معلم می تواند با خلاقیت های آموزشی در زمینه نوشتن یا خواندن دانش آموز را برای یادگیری مهارت روخوانی روان به چالش بکشد. معلم باید دانش آموزان را از جهت میزان مهارت در خواندن، بیان کردن و درک مطلب بررسی کنند.
هرچه اختلال یادگیری روخوانی سریعتر شناسایی شود مطمئنا می توان با ارائه راهکارهای اصلاحی در رفع این نقص کوشید. می توان گفت که بیش از هر شخص دیگری معلم پایه های اول، دوم و سوم ابتدایی در این شناسایی و ارزیابی نقش دارند.
اختلالات خواندن می تواند به افت نمره دانش آموز در درس املای فارسی منجر شود. این دانش آموزان معمولا از نظر شنیداری نیز دچار مشکل هستند. کلمات را به وضوح نمی شوند، یا اگر از نظر شنیداری مشکلی نداشته و کلمه را صحیح می شنوند در زمان نوشتن کلمات آنها را اشتباه می نویسند. به طور مثال کلمه ” می کنند” را ” می کند” می نویسد.
برخی دانش آموزان در شناخت شکل کلماتی که دارای صدای مشابه هستند مشکل دارند و مثلا “صابون” را “سابون” می نویسند.
گاهی ممکن است دانش آموز کلمات شبیه به هم را اشتباه بخواند. مثلا کلمه “بوفه” را “کوفه” می خواند یا می شنود.
برخی از دانش آموزان دچار اختلال روان خوانی نیز در درک کلمه ها و مطالب مشکل دارند، مثلا در درک معانی مختلف کلمه “شیر” مشکل دارد.
چگونه مشکل روان خوانی متن را در دانش آموزان برطرف کنیم؟
همانطور که اشاره کردیم روان خوانی از اهمیت بسیاری برخوردار است اما این مهارت دارای ابعاد گسترده ای است و زمانی که یک دانش آموز در این مورد به مشکل بر میخورد باید ابعاد ناتوانی او در این مهارت از جنبه های مختلفی مورد بررسی قرار گیرد و راهکاری متناسب با مشکل او برایش تجویز شود.
برای این کار باید از معلمان متخصص ابتدایی کمک گرفت مدرسین محترم پایه های اول تا سوم دبستان مدرسانه در کلاس های خصوصی ریاضی همراه با تدریس ریاضی بیشترین تاثیر را در کشف این اختلال خواهند داشت و در صورت حاد بودن این موضوع می توان از معلمان فارسی متخصص ابتدایی مدرسانه بهره برد. همچنین والدین محترم نیز به عنوان بخش مهمی از راه حل باید در کنار دانش آموز بوده و بستر مناسب برای حل این مشکل را برای او فراهم کنند و ما را در بهبود این موضوع در هنگام اجرای کلاس های خصوصی در منزلشان ما را یاری نمایند.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_btn title=”ارتباط مستقیم با مشاور” color=”green” align=”center” css_animation=”fadeInUp” link=”url:https%3A%2F%2Fapi.whatsapp.com%2Fsend%2F%3Fphone%3D989198921049%26text%3D%25D8%25A8%25D8%25A7%2B%25D8%25B3%25D9%2584%25D8%25A7%25D9%2585%2B%25D9%2588%25D9%2582%25D8%25AA%2B%25D8%25A8%25D8%25AE%25DB%258C%25D8%25B1%26app_absent%3D0″][/vc_column][/vc_row]
