بدون شک همه معتقد هستیم که مهم ترین وظیفه والدین تربیت فرزندان است، داشتن فرزندان موفق از نظر اخلاقی، رفتاری و شخصیتی آرزوی هر پدر و مادری است، اما سوال اینجا است که چگونه می توان در تربیت فرزندان موفق بود؟ برای تربیت فرزندان به چه چیزی نیاز داریم؟ چه الگویی برای تربیت فرزندان باید داشته باشیم؟ در این مقاله به تمام این سوالات پاسخ داده خواهد شد.
شناخت خلق و خوی کودک کلید اصلی انتخاب شیوه تربیتی
همه والدین به دنبال یافتن راهی برای تربیت موفق فرزند خود هستند، اما باید بگوییم مقوله تربیت دارای یک الگوی مشخص و یک فرمولاسیون همه کاره نیست که بتوان با ارائه این الگو انتظار داشت که تمام والدین در تربیت فرزندان خود موفق عمل کنند. انسان یک موجود مختار و پویا است، به این معنا که هر شخص دارای شخصیت و ذات منحصر به خود است، بنابراین بیشتر رفتارها و اعمال انسان قابل پیش بینی نیست، حتی اصول روانشناسی که ارائه می شود بر مبنای پژوهش های انجام گرفته روی یک مجموعه هدف نظریه پردازی شده است.
بنابراین اگر بخواهیم برای تربیت یا آموزش هر نوع مسئله به یک انسان قدم موفقی برداریم باید ابتدا شخصیت و خلق و خوی او را به طور کامل بشناسیم. این شناخت همه جانبه به والدین کمک خواهد کرد که شیوه های تربیتی متناسب با این شخصیت را بر اساس نظریه های موفق روانشناسی کودک، نظریه های تحصیلی یا زندگی اجتماعی برای او در نظر بگیرد.
تربیت یک جاده دو طرفه است
نکته مهم بعدی که در مورد تربیت کودکان باید در نظر داشته باشید این است که برای تربیت کردن کودک دو بخش باید در نظر گرفت، بخش اول کودک و بخش دوم والدین به عنوان آموزگار یا الگو، پس نباید انتظار داشت که در این راه همه مراحل از الگو یا آموزگار به کودک منتقل شود، بلکه در ازای هر آموزش باید یک بازخورد مناسب دریافت کرد. به این معنا که برای رسیدن به موفقیت در تربیت یک تلاش و عملکرد دو طرفه نیاز است. این که فقط والدین اصرار به ارائه نکات تربیتی داشته باشند عملا یک حکومت استبدادی با دستورالعمل های سخت را در ذهن تداعی می کند، برای این که یک جامعه قانومند و رفتار مبتنی بر الگو و چارچوب تعریف شده در خانواده داشته باشیم باید یک تعامل دو طرفه بین کودک و والدین برقرار باشد.
برای تربیت فرزند به چه چیزهایی نیاز داریم
برای این که در امر آموزش و تربیت فرزند خود موفق عمل کنید باید به مواردی توجه کنید که برخورداری از آنها شما را در این راه یاری خواهد کرد. در این بخش سعی می کنیم با بیان این موارد به شما کمک کنیم تا در مسئولیت خطیر خود موفق تر عمل کنید.
آگاهی خود را افزایش دهید
همانطور که در بخش های قبلی نیز عنوان شد، شناخت دقیق از شخصیت کودک به والدین کمک می کند تا تصمیمات صحیح و متناسب با شخصیت او جهت تربیت وی اتخاذ کنند. برای این که بتوانید خلق و خو و شخصیت فرزند خود را بیشتر بشناسید نیاز دارید تا در این زمینه به آگاهی کافی رسیده و علم آن را داشته باشید. مطمئنا حتی در یک خانواده نمی توان در مورد همه بچه ها از یک عملکرد واحد استفاده کرد.
الگوی تربیتی مناسب انتخاب کنید
شما به عنوان والدین یک کودک باید یک الگوی مناسب برای تربیت فرزند خود و انتخاب روش های تربیتی متناسب با شخصیت او داشته باشید، مطمئنا وقتی قرار است به یک هدف یا مقصد مشخصی برسید داشتن نقشه راه به شما کمک بسیاری می کند، برای رسیدن به موفقیت در تربیت فرزندان نیز باید یک الگو داشته باشید تا بتوانید با انجام راهکارهای ارائه شده توسط او قدم های صحیح در این زمینه بردارید.
صبور باشید
یکی از مواردی که در تربیت فرزندان به آن محتاج خواهید بود صبر است. صبور بودن بهترین کاری است که شما می توانید انجام دهید، برای این که بتوانید عکس العمل های صحیح داشته باشید و تصمیمات درستی اتخاذ کنید باید با صبر و حوصله پیش بروید، مطمئنا هیچ درختی یک شبه تنومند نمی شود، به ویژه در مورد فرزندان شیوه های تربیتی مثل کاشت بذر در خاک و انتظار برای به ثمر رسیدن آنها است.
ریشه یابی رفتارها را جدی بگیرید
یکی دیگر از مواردی که باید حتما به آن توجه داشته باشید ریشه یابی رفتارهای کودک است، گاهی ریشه برخی رفتارها در اضطراب یا ترس یا پرخاشگری نمایان می شود، بنابراین باید برای هر رفتار کودک به دنبال یافتن ریشه اصلی آن رفتار باشید.
به کودک خود احترام بگذارید
توجه داشته باشید که شما به عنوان والدین اگر رفتار محترمانه ای با او داشته باشید، حتی در زمانی که وی کار ناشایستی انجام داده است او نیز رفتار محترمانه را می آموزد، بنابراین پایه و اساس هر روش تربیتی باید احترام به کودک باشد.
علایق او را بشناسید
یکی از مواردی که در شیوه های تربیتی اصولی به آن اهمیت زیادی داده می شود توجه به علایق کودک است. وقتی شما با شیوه هایی که مورد علاقه کودک است سعی دارید او را تربیت کنید مطمئنا همراهی بیشتری از او خواهید دید، ضمن این که علاقمندی به انجام امور مطمئنا نتایج بهتری را به دنبال خواهد داشت، پس سعی کنید تمام علاقمندی های کودک خود از نظر انجام تفریحات، بازی و سرگرمی، کتاب و مطالعه و … را به خوبی بشناسید.
پدر و مادر کافی باشید نه لازم!
حتما شما هم دیده اید که برخی پدر و مادرها سعی می کنند همیشه و همه جا در کنار فرزند خود حاضر باشند، آنها سعی می کنند که فرزندشان هیچ کم و کاستی در هیچ زمینه ای نداشته باشد، نکته مهم اینجاست که شما باید یک پدر و مادر کافی باشید به این معنا که فرزند خود را به گونه ای تربیت کنید که هرجا نیاز است به عنوان حامی همراه او باشید نه این که لازم باشد تا در هر شرایط و هر مکانی برای رفع امور او در کنارش حاضر باشید.
یک مشاور آگاه و با تجربه تنها چیزی است که برای تربیت فرزند به آن احتیاج دارید
اگر در مورد شکاف نسل ها شنیده باشید، می دانید که روش های تربیتی ۵۰ سال پیش روی کودکان امروزی جوابگو نخواهد بود. محیط یکی از تاثیرگذارترین فاکتورها در تربیت کودکان است، شرایط اجتماع، هنجارهای اجتماعی و خانوادگی، تعریف روابط و … مسائلی است که به مرور زمان دستخوش تغییرات می شود بنابراین هیچ پدر و مادری نمی تواند ادعا کند که یک دائره المعارف جامع از روش های تربیتی است.
در حال حاضر مشاورین خانواده و پرورش کودکان تحصیل کرده در رشته های مرتبط، خدماتی از جمله مشاوره تربیتی کودکان را انجام می دهند، این مشاوران علاوه بر علم و آگاهی که در تشخیص ناهنجاریها، شناخت شخصیت، شیوه های تربیت و … دارند، در طول دوران کاری خود با افراد بسیاری مواجه می شوند که می تواند تجربه آنها را در این زمینه چندین برابر کند. بنابراین استفاده از خدمات مشاوره می تواند به والدین کمک کند تا در انتخاب الگوهای تربیتی، روش های تربیتی، شناخت استعداد و مهارت ها و شناخت شخصیت فرزندان خود گام مثبتی برداشته و در این راه موفق تر عمل کنند.
کلام آخر
همانطور که برای درد دندان به دندانپزشک مراجعه می کنید یا برای انجام امور آرایشی بهداشتی خود به آرایشگاه می روید، بسیار طبیعی است که برای انجام یک مسئله کاملا تخصصی به نام تربیت فرزند از تجربیات یک متخصص در این زمینه بهره مند شوید. پس سعی کنید تعصبات بی نتیجه و کورکورانه را کنار گذاشته و برای آگاهی یافتن از شیوه های تربیتی نوین در دوران حاضر، با یک متخصص امر در این زمینه مشورت کنید.
