آیا فرزند من استعداد یادگیری ریاضی را ندارد

یک بار دیگر عنوان این مقاله را نگاه کنید، این سوالی است که بسیاری از والدین از خود می پرسند. آیا واقعا یادگیری ریاضیات یک امر ذاتی و هوشی است؟ به این معنا که بهره هوشی بالا در یادگیری ریاضی تاثیر میگذارد؟ در حقیقت باید بگوییم که بله بررسی ها نشان می دهد که DNA نقش مهمی در یادگیری ریاضیات دارد. اما این همه ماجرا نیست. در این مقاله قصد داریم به بیان نکاتی در خصوص یادگیری ریاضیات بپردازیم.

یادگیری ریاضی وابسته به DNA یا تلاش و تمرین

همیشه شنیده ایم که برای یادگیری ریاضی باید تلاش و تمرین بیشتری داشته باشیم، اگر قرار باشد نقش اصلی یادگیری ریاضیات را DNA به عهده بگیرد، بنابراین دیگر تلاش و همت چه جایگاهی دارد؟

نکته این جا است که بسیاری از دانش آموزان با یک بار توضیح می توانند ریاضی را در کلاس بیاموزند، اما برخی دیگر از دانش آموزان باید در کلاس های تقویتی شرکت کنند، معلم خصوصی داشته باشند و یا تلاش و تمرین زیادتری نسبت به سایرین داشته باشند، بنابراین اگرچه DNA در یادگیری سریعتر نقش مهمی دارد اما نمی توان از تاثیر تمرین و تکرار، انگیزه و تلاش نیز غافل بود.

باید توجه داشته باشید که در یادگیری مهارت های پایه ریاضی این تمرین و تکرار است که نقش مهمی در یادگیری ایفا می کند اما هرچه مباحث پیشرفته تر می شوند نقش بهره هوشی هم بیشتر خواهد شد، پس هرگز نباید از یادگیری ریاضیات نا امید بود و یا برچسب کم استعداد به دانش آموزانی که در یادگیری ریاضی مشکل دارند زد.

مطالعات نشان می دهد که دلیل تفاوت در توانایی ریاضی کودکان، تفاوت در ساختار ژنتیکی آن هاست. البته این دلیل نمی شود که نقش محیط را نادیده بگیریم. با آموزش صحیح و برنامه ریزی درست می توان این توانایی را بهبود بخشید. وراثت بدین معنا نیست که همه چیز غیرقابل تغییر است.

چه کسانی در یادگیری ریاضیات موفق خواهند بود

ریاضی یکی از درس های بسیار مهم سالهای تحصیل محسوب می شوند، شاید در دوران تحصیل به هیچ درس دیگری به اندازه ریاضیات اهمیت داده نمی شود، اصلا به همین دلیل است که بسیاری از دانش آموزان بدون این که تواناهایی های خود را در این درس محک بزنند از آن می ترسند. اگر بخواهیم دلیل یاد نگرفتن ریاضی را در دانش آموزان بررسی کنیم به این موارد برخورد خواهیم کرد:

زمینه ذهنی منفی

بسیاری از دانش آموزان این جمله را حتی قبل از شروع دوران مدرسه می شوند که ریاضی یک درس مشکل است، یا شاهد هستند که خواهر یا برادر خود در این درس مشکل دارند، پس این مسئله در ذهن او جای می گیرد که ریاضی یک درس مشکل است که از پس یادگیری آن بر نخواهد آمد. این دانش آموز زمانی که پا به مدرسه می گذارد با این تفکر سر کلاس می نشیند که ریاضی مشکل است، بنابراین چه انتظاری می توان داشت که او در یادگیری موفق باشد؟

راه حل این است که هیچ تصویر ذهنی برای کودکان ایجاد نکنیم، اجازه دهیم آنها خود تجربه کنند، استعداد و مهارت افراد در یادگیری دروس مختلف متفاوت است، پس اگر یک نفر در یادگیری ریاضی موفق نیست دلیل بر این نیست که یادگیری ریاضی مشکل است.

روش های آموزشی غلط

بسیاری از دانش آموزان متاسفانه شانس این را ندارند که در یک سیستم آموزشی صحیح پرورش پیدا کنند. به طور مثال مدرس ریاضی از تجربه و خلاقیت لازم برای یادگیری ریاضی برخوردار نیست، به همین دلیل برخی دانش آموزان که نیاز به توضیح یا تشریحات ساده تر و بیشتر دارند در یادگیری  مباحث ریاضی می مانند، به این ترتیب والدین احساس می کنند که فرزند آنها استعداد ریاضیات ندارند در صورتی که شاید در یک سیستم آموزشی استاندارد و درست همین دانش آموز استعدادهای زیادی را از خود بروز دهد.

راه حل این است که برای این دسته از دانش آموزان از معلم خصوصی یا تغییر کلاس، کلاس های تقویتی یا روش های متفاوت آموزشی استفاده کنیم، به احتمال بسیار زیاد شاهد پیشرفت این دانش آموزان در یادگیری ریاضیات باشیم.

عدم تمرکز و توجه دانش آموز

از جمله موارد دیگری که باعث می شود یک دانش آموز در یادگیری ریاضیات موفق نباشد عدم توجه و تمرکز دانش آموز در کلاس درس است، ریاضی یک درس مفهومی است، فقط با اعداد و ارقام سر و کار دارد، دانش آموز برای یادگیری این مباحث باید تصویرسازی ذهنی داشته باشد، بنابراین در این میان تمرکز در کلاس درس نقش مهمی دارد، گاهی اوقات به دلایل مختلف دانش آموز در کلاس ریاضی تمرکز لازم را ندارد بنابراین نمی تواند مفاهیم ریاضی را به درستی درک کند و احساس می کند که یادگیری ریاضی سخت است، همین دانش آموز در صورتی که مشکل تمرکز و آرامش در کلاس را برطرف کند ممکن است که در یادگیری فرد بسیار موفقی باشد.

در این زمینه باید به دانش آموزان بیش فعال، دانش  آموزانی که مشکل اختلالات یادگیری دارند و دانش آموزانی که دارای مشکلات خانوادگی هستند نیز اشاره کرد، البته برای هر کدام از این دانش آموزان روش هایی برای حل مشکل وجود دارد، این وظیفه معلم کلاس، مشاور مدرسه و والدین است که مشکل یادگیری دانش آموزان را تجزیه و تحلیل کرده و با یافتن دلیل آن سعی کنند این مشکلات را برطرف کنند.

تمرین و مرور

از جمله موارد دیگری که ممکن است باعث شود دانش  آموزان  در یادگیری ریاضی مشکل داشته باشند این است که تمرین و مرور کافی برای درس وجود ندارد، ریاضی از جمله دروسی است که اگر به اندازه کافی مرور نشود متاسفانه بخش زیادی از مباحث آموزشی را فراموش خواهید کرد بنابراین توصیه می شود که در برنامه ریزی دانش آموزان حتما مطالعه دوره ای در طول هفته وجود داشته باشد.

عدم آشنایی با روش های مطالعه ریاضیات

بسیاری از دانش آموزان حتی در پایه های بالای تحصیلی هنوز نمی دانند که چگونه باید ریاضی بخوانند، یادگیری ریاضی روش های مطالعاتی خاص خود را دارد، بنابراین اگر دانش آموزی می خواهد که در یادگیری موفق باشد باید این روش های مطالعاتی را بیاموزد، با یک جستجوی ساده در اینترنت می توانید روش های صحیح مطالعه ریاضی را بیاموزید، در بسیاری از موارد با مطالعه صحیح بسیاری از مشکلات یادگیری حل خواهد شد.

والدین چه اقداماتی باید انجام دهند

مهمترین وظیفه والدین در مورد یادگیری ریاضیات این است که اولا تفکر منفی را از ذهن فرزند خود پاک کنند و ثانیا برچسب بی استعداد را از روی فرزند خود بردارند، به یاد داشته باشید که قرار نیست همه  دانش آموزان به یک اندازه در یادگیری ریاضی موفق باشند، چه بسیار دانش آموزانی که در یادگیری ریاضی نابغه هستند  اما به طور مثال در حفظ کردن چند نام ساده در کتاب تاریخ ادبیات مشکل دارند، هر دانش آموزی استعداد و مهارت خاص خود را دارا است، هدف از آموزش ریاضی نیز نابغه پروری نیست، بلکه مباحث و مفاهیمی که در کتاب های ریاضی به دانش آموزان ارائه می شود همگی از جمله مفاهیم پایه و مهم هستند که یادگیری آنها برای ادامه تحصیل در رشته های مختلف اهمیت دارد، پس اگر دانش آموزی در یادگیری آن مشکل داشته باشد بی استعداد نیست.

والدین باید سعی کنند برای دانش آموزی که دچار مشکل در یادگیری ریاضی است بستر مناسب برای یادگیری را فراهم کنند، مثلا استفاده از معلم خصوصی، کلاس های تقویتی، خرید کتاب های کمک آموزشی، تشویق و انگیزه دادن به دانش آموز و پیگیری مرتب وضعیت درسی او از جمله مواردی است که والدین می توانند در آن ها تاثیر بسیاری داشته باشند.

کلام آخر

هیچ دانش آموزی بی استعداد نیست، شاید بهتر باشد بگوییم که استعداد دانش آموزان در یادگیری علوم مختلف متفاوت است، این امر با توجه به اهمیتی که ریاضیات در میان علوم مختلف آموزشی دارد بیشتر نمایان می شود.

اگر میخواهید فرزند شما در یادگیری ریاضیات موفق باشد باید همه بسترهای یادگیری را برای او فراهم کنید، نکته مهم بعدی که باید به آن اشاره کنیم این است که هرگز به دنبال کسب نمره درخشان نباشید بلکه به آموزش مفهومی ریاضیات اهمیت بیشتری بدهید، اجازه دهید که اضطراب کسب نمره در فرزند شما کاهش پیدا کند و با آرامش بیشتری به یادگیری بپردازد. باید کاری انجام دهید که فرزند شما به ریاضی همانند سایر دروس نگاه کند، در این صورت احتمال این که یک دانش آموز بتواند در یادگیری ریاضیات بسیار موفق عمل کند به مراتب بیشتر خواهد بود.